দূৰসঞ্চাৰ বিভাগে চাইবার ঠগবাজিৰ বিৰুদ্ধে কঠোৰ পদক্ষেপ লৈ ২২ লাখ WhatsApp একাউণ্ট আৰু ২৭ লাখ মোবাইল IMEI নম্বৰ নিষিদ্ধ কৰিছে। এই কাৰ্য্যকৰী পদক্ষেপসমূহ 'সঞ্চাৰ সাথী' পোৰ্টেলত ব্যৱহাৰকাৰীৰ অভিযোগৰ ভিত্তিত গ্ৰহণ কৰা হৈছে।
DoT: ডিজিটাল ইণ্ডিয়াৰ সুৰক্ষা সুনিশ্চিত কৰিবলৈ ভাৰত চৰকাৰে ক্ৰমাগতভাৱে বৃহৎ চাইবাৰ অপৰাধ বিৰোধী পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি আছে। এই শৃংখলাত দূৰসঞ্চাৰ বিভাগে (DoT) শেহতীয়াকৈ আন এক কঠোৰ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰি ২২ লাখৰো অধিক WhatsApp একাউণ্ট ব্লক কৰিছে। এই সকলো একাউণ্ট জাল কল আৰু মেছেজিংৰ জৰিয়তে নাগৰিকক প্ৰতাৰণা কৰাৰ চেষ্টা চলোৱাত জড়িত আছিল। এই পদক্ষেপ 'সঞ্চাৰ সাথী' পোৰ্টেলত পোৱা ব্যৱহাৰকাৰীৰ অভিযোগৰ ভিত্তিত লোৱা হৈছে।
সঞ্চাৰ সাথী: জনতাৰ সুৰক্ষাৰ ডিজিটেল অস্ত্ৰ
দূৰসঞ্চাৰ বিভাগে 'সঞ্চাৰ সাথী' নামেৰে এক অত্যাধুনিক পোৰ্টেল আৰু মোবাইল এপ্লিকেচন মুকলি কৰিছে, যিয়ে সাধাৰণ লোকসকলক চাইবাৰ ফ্ৰড, ভুৱা কল আৰু স্পাম মেছেজৰ অভিযোগ দাখিল কৰাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে। এই পোৰ্টেলত পোৱা অভিযোগৰ ভিত্তিত WhatsApp-ৰ ২২ লাখ সন্দেহজনক একাউণ্ট নিষিদ্ধ কৰা হৈছে।
পূৰ্বে DoT-এ ইমান বৃহৎ সংখ্যক একাউণ্টৰ বিৰুদ্ধে পদক্ষেপ লোৱা নাছিল, কিন্তু এইবাৰৰ প্ৰচেষ্টা এতিয়ালৈকে লোৱা আটাইতকৈ ব্যাপক পদক্ষেপসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম।
এই ব্যৱস্থা কেনেদৰে কাম কৰে?
সঞ্চাৰ সাথী পোৰ্টেলত, ব্যৱহাৰকাৰীজনে সন্দেহজনক নম্বৰটোৰ বিৱৰণ দাখিল কৰিব লাগিব, যিটো নম্বৰৰ পৰা তেওঁ ভুৱা কল বা প্ৰতাৰণামূলক মেছেজ পাইছে। ইয়াৰ লগতে কল বা মেছেজটোৰ স্ক্ৰীণশ্বট, পোৱা সময় আৰু অন্যান্য বিৱৰণ দাখিল কৰিব লাগিব। তাৰ পিছত DoT আৰু সংশ্লিষ্ট সংস্থাসমূহে সেই নম্বৰ আৰু একাউণ্টৰ গভীৰভাৱে তদন্ত কৰে আৰু দোষী সাব্যস্ত হোৱাৰ পিছত একাউণ্টটো নিষিদ্ধ কৰে।
WhatsApp-ত বৃদ্ধি পোৱা প্ৰতাৰণা: কিয় ই ইমান বিপদজনক?
WhatsApp-ৰ দৰে মেছেজিং প্লেটফৰ্মসমূহ আজি ভাৰতৰ কোটি কোটি লোকে ব্যৱহাৰ কৰে। চাইবাৰ ঠগসকলে ইয়াক অপব্যৱহাৰ কৰি ভুৱা লটাৰী, চাকৰিৰ প্ৰস্তাৱ, KYC আপডেট, বেংক ফ্ৰড আদি বিভিন্ন উপায়েৰে লোকসকলক জালত পেলায়। এই ভুৱা একাউণ্টসমূহ দেশ আৰু বিদেশ উভয় স্থানৰ পৰা পৰিচালনা কৰা হয়, যাৰ ফলত তেওঁলোকক চিনাক্ত কৰা আৰু নিয়ন্ত্ৰণ কৰা কঠিন হৈ পৰে।
কিন্তু 'সঞ্চাৰ সাথী' পোৰ্টেল আৰু DoT-ৰ কাৰিকৰী দলসমূহে এতিয়া এনেবোৰ বিষয়ৰ ওপৰত নজৰ ৰাখিছে আৰু নিশ্চিত কৰিছে যে কোনো সাধাৰণ নাগৰিকে যাতে প্ৰতাৰণাৰ বলি নহয়।
এতিয়ালৈকে লোৱা আটাইতকৈ ডাঙৰ পদক্ষেপ: IMEI নম্বৰো নিষিদ্ধ
WhatsApp একাউণ্টৰ উপৰিও DoT-এ ২৭ লাখ মোবাইল হেণ্ডছেটৰ IMEI নম্বৰো ব্লেকলিষ্ট কৰিছে। IMEI (International Mobile Equipment Identity) প্ৰতিটো মোবাইলৰ এক অনন্য কোড। IMEI ব্লেকলিষ্ট হোৱাৰ অৰ্থ হৈছে সেই ফোনটো কোনো নেটৱৰ্কত ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি। এই পদক্ষেপ চুৰি হোৱা, ভুৱা বা অবৈধভাৱে সক্ৰিয় কৰা মোবাইল ফোনসমূহৰ বিৰুদ্ধে লোৱা হৈছে।
ইয়াৰ লগতে, ৪.২ কোটি মোবাইল নম্বৰ ইতিমধ্যে ব্লক কৰা হৈছে, যিবোৰ ভুৱা নথি-পত্ৰত ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল বা চাইবাৰ ফ্ৰডৰ সৈতে জড়িত আছিল।
ডিজিটাল ভাৰতৰ সুৰক্ষাৰ দিশে পদক্ষেপ
দূৰসঞ্চাৰ বিভাগে তেওঁলোকৰ অফিচিয়েল X (পূৰ্বৰ Twitter) হেণ্ডেলৰ পৰা জনাইছে যে এই অভিযান দেশজুৰি চলোৱা হৈছে আৰু প্ৰতিখন ৰাজ্য তথা কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলত পদক্ষেপ লোৱা হৈছে। এই প্ৰচেষ্টা ভাৰতক ডিজিটেল ফ্ৰডৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰাৰ দিশত এক শক্তিশালী পদক্ষেপ।
DoT-এ তেওঁলোকৰ পোষ্টত কৈছে
'চাইবাৰ ঠগবাজি প্ৰতিৰোধ! 'সঞ্চাৰ সাথী'ৰ সহায়ত ২২ লাখ চাইবাৰ অপৰাধৰ সৈতে জড়িত হোৱা WhatsApp একাউণ্টসমূহ ব্লক কৰা হৈছে। ভুৱা একাউণ্ট, প্ৰতাৰণা আৰু চাইবাৰ ঠগবাজসকলক বাধা দিয়াৰ এই পদক্ষেপ, ডিজিটেল ভাৰতক সুৰক্ষিত আৰু বিশ্বাসযোগ্য কৰি তুলিছে।'
কেনেকৈ চাইবাৰ ঠগবাজিৰ অভিযোগ কৰিব লাগে – ষ্টেপ বাই ষ্টেপ গাইড
যদি আপুনি কোনো সন্দেহজনক নম্বৰ বা ইমেইলৰ পৰা কল, SMS বা WhatsApp মেছেজ লাভ কৰে, তেন্তে আপুনি 'সঞ্চাৰ সাথী' পোৰ্টেলৰ জৰিয়তে ৰিপ'ৰ্ট কৰিব পাৰে:
- https://sancharsaathi.gov.in ৱেবছাইটত যাওক অথবা এপ ডাউনলোড কৰক।
- 'Report Cyber Fraud' অথবা 'Citizen Centric Services' ছেকচনত ক্লিক কৰক।
- ফৰ্মত লাভ কৰা কল বা মেছেজৰ বিৱৰণ দাখিল কৰক।
- কল বা মেছেজৰ স্ক্ৰীণশ্বট আপলোড কৰক।
- আপোনাৰ মোবাইল নম্বৰ আৰু ইমেইল ভৰক।
- OTP লাভ কৰি ইয়াক দাখিল কৰক আৰু ৰিপ'ৰ্ট জমা দিয়ক।