ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ গুৰুৱে সেই স্থান লাভ কৰে যিয়ে জীৱনৰ দিশ আৰু দশাক দুয়োটাই সলনি কৰাৰ শক্তি ৰাখে। গুৰু কেৱল শিক্ষাৰ মাধ্যম নহয়, আত্মাক জাগ্ৰত কৰা দীপকস্বৰূপো হয়। প্ৰতি বছৰে আষাঢ় মাহৰ পূৰ্ণিমা তিথিত গুৰু পূৰ্ণিমাৰ পৱিত্ৰ উৎসৱ পালন কৰা হয়, যি গুৰুৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধা, কৃতজ্ঞতা আৰু সমৰ্পণ প্ৰকাশ কৰাৰ এক শ্ৰেষ্ঠ সুযোগ। ২০২৫ চনত এই উৎসৱ ১০ জুলাই, বুধবাৰে পালন কৰা হ’ব আৰু এইবাৰৰ গুৰু পূৰ্ণিমা আৰু অধিক বিশেষ বুলি গণ্য কৰা হৈছে, কিয়নো সেইদিনা ইন্দ্ৰ যোগ, ভদ্ৰা বাস, পূৰ্বাষাঢ়া নক্ষত্ৰ আৰু বৱ কৰণৰ এক অদ্ভুত সংযোগ ঘটিছে। এনে দিব্য যোগ বহু বছৰৰ মূৰত সৃষ্টি হয়, যিয়ে আধ্যাত্মিক আৰু সাংসাৰিক জীৱনত বহুতো ইতিবাচক পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে।
গুৰু পূৰ্ণিমাৰ ঐতিহাসিক গুৰুত্ব
গুৰু পূৰ্ণিমাক ব্যাস পূৰ্ণিমা বুলিও কোৱা হয়। এই দিনটো মহৰ্ষি বেদব্যাসৰ জন্মোৎসৱ হিচাপেও পালন কৰা হয়, যিয়ে বেদসমূহ সংকলন কৰি চাৰিটা ভাগত বিভক্ত কৰিছিল আৰু মহাভাৰতৰ দৰে গ্ৰন্থ ৰচনা কৰি মানৱ জাতিক অমূল্য জ্ঞানৰ ভাণ্ডাৰ প্ৰদান কৰিছিল। সেইবাবে তেওঁক প্ৰথম গুৰু বুলি গণ্য কৰা হয়। সনাতন পৰম্পৰাত গুৰুৱে ত্ৰিদৈৱ – ব্ৰহ্মা, বিষ্ণু আৰু মহেশৰ সমান স্থান লাভ কৰে, কাৰণ তেওঁ সৃষ্টি (জ্ঞান), পালন (মাৰ্গদৰ্শন) আৰু সংহাৰ (অজ্ঞতাৰ বিনাশ) কৰোঁতা।
'গুৰুৰ্ব্ৰহ্মা গুৰুৰ্বিষ্ণুঃ গুৰুৰ্দেৱো মহেশ্বৰঃ।
গুৰু সাক্ষাৎ পৰব্ৰহ্ম তস্মৈ শ্ৰী গুৰৱে নমঃ॥'
গুৰু পূৰ্ণিমা ২০২৫ ৰ তাৰিখ আৰু শুভ সময়
- পূৰ্ণিমা তিথি আৰম্ভ: ১০ জুলাই ২০২৫, ৰাতি ০১:৩৬ বজাত
- পূৰ্ণিমা তিথি সমাপ্ত: ১১ জুলাই ২০২৫, ৰাতি ০২:০৬ বজাত
- চন্দ্ৰোদয়ৰ সময়: ১০ জুলাই সন্ধিয়া ০৭:২০ বজাত
- সূৰ্যোদয়: ০৫:৩১ AM
- সূৰ্যাস্ত: ০৭:২২ PM
বিশেষ শুভ সময়
- ব্ৰহ্ম মুহূৰ্ত: ০৪:১০ AM – ০৪:৫০ AM
- বিজয় মুহূৰ্ত: ০২:৪৫ PM – ০৩:৪০ PM
- গোধূলি মুহূৰ্ত: ০৭:২১ PM – ০৭:৪১ PM
- নিশীথ কাল: ১২:০৬ AM – ১২:৪৭ AM (১১ জুলাইৰ ৰাতি)
গুৰু পূৰ্ণিমা ২০২৫ ৰ শুভ সংযোগ
এইবাৰ গুৰু পূৰ্ণিমাত চাৰিটা শুভ সংযোগ ঘটিছে যিয়ে এই দিনটোক বিশেষ কৰি তুলিছে:
- ইন্দ্ৰ যোগ: এই যোগ সৌভাগ্য, খ্যাতি আৰু সফলতা প্ৰদান কৰে।
- ভদ্ৰা বাস যোগ: সাধনাকাৰ্যৰ বাবে বিশেষভাৱে প্ৰভাৱশালী সময়।
- পূৰ্বাষাঢ়া নক্ষত্ৰ: আত্মবল, সাহস আৰু সত্যতাৰ প্ৰতীক।
- বৱ কৰণ: কৰ্মফলৰ কাৰক আৰু পূজাৰ বাবে শুভ।
এই যোগসমূহত কৰা পূজা, সাধনা আৰু দান অতি ফলদায়ক হয়। এনে বিশ্বাস কৰা হয় যে এই সংযোগসমূহত গুৰুৰ আৰাধনা কৰিলে জীৱনত গুৰু কৃপা সোনকালে প্ৰাপ্ত হয়।
পূজা বিধি
গুৰু পূৰ্ণিমাত আৰাধনা আৰু পূজা বিধি এইদৰে কৰক:
১. পুৱা স্নান আৰু সংকল্প
গুৰু পূৰ্ণিমাৰ দিনা সূৰ্যোদয়ৰ আগতে উঠি পবিত্ৰ জলৰে স্নান কৰক। স্নানৰ পিছত পৰিষ্কাৰ কাপোৰ পিন্ধি ব্ৰতৰ সংকল্প লওক। সংকল্পৰ অৰ্থ হ’ল – মন, বাণী আৰু কৰ্মৰে এই দিনটোত গুৰুৰ সেৱা আৰু ভক্তি কৰা। ই আত্মিক শুদ্ধতা আৰু শ্ৰদ্ধাৰে আৰম্ভ হয় যিয়ে গোটেই দিনটো পবিত্ৰ কৰি তোলে।
২. গুৰুৰ পূজা
যদি আপোনাৰ জীৱনত কোনো গুৰু আছে, তেন্তে তেওঁলোকৰ চৰণ বা ছবি গঙ্গাজলৰে শুদ্ধ কৰি চন্দন, ফুল আৰু অক্ষত অৰ্পণ কৰক। যদি তেওঁলোক শৰীৰেৰে উপস্থিত থাকে, তেওঁলোকৰ আশীৰ্বাদ গ্ৰহণ কৰক। এই পূজা গুৰুৰ প্ৰতি সন্মান, ভক্তি আৰু কৃতজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰাৰ শ্ৰেষ্ঠ মাধ্যম।
৩. মন্ত্ৰ জপ
এই দিনা 'ওঁ গুৰৱে নমঃ' বা 'গুৰুৰ্ব্ৰহ্মা গুৰুৰ্বিষ্ণুঃ...' আদি মন্ত্ৰ জপ কৰক। ১০৮ বাৰ জপ কৰাটো উত্তম বুলি গণ্য কৰা হয়। মন্ত্ৰ জপ কৰিলে মন শুদ্ধ হয়, আত্মাই শান্তি লাভ কৰে আৰু গুৰুৰ কৃপা সোনকালে প্ৰাপ্ত হয়। এই সাধনাই জীৱনৰ নেতিবাচকতাকো দূৰ কৰে।
৪. ভগৱান বেদব্যাসৰ পূজা
গুৰু পূৰ্ণিমাক বেদব্যাসজীৰ জন্মদিৱস বুলিও কোৱা হয়, সেয়েহে এই দিনা তেওঁৰ বিশেষ পূজা কৰক। পূজাত নাৰিকল, ফল, মিষ্টান্ন, চন্দন, ধূপ, চাকি আদি অৰ্পণ কৰক। ‘ব্যাসা্য নমঃ’ মন্ত্ৰ জপ কৰক। ই জ্ঞান, বিবেক আৰু জীৱনত নতুন দিশ প্ৰদান কৰে।
৫. গায়ত্ৰী মন্ত্ৰ আৰু বেদ পাঠ
এই পবিত্ৰ দিনটোত গায়ত্ৰী মন্ত্ৰ জপ কৰা বা বেদ-পুৰাণ পাঠ কৰা বিশেষ ফলদায়ক। ‘ওঁ ভূৰ্ভুৱঃ স্বঃ...’ মন্ত্ৰটো কমেও ২১ বাৰ জপ কৰক। ই আপোনাৰ মন আৰু আত্মা দুয়োটাতে শুদ্ধতা আনে আৰু জ্ঞান বৃদ্ধি কৰে। এই দিনটো অধ্যয়নৰ বাবে অতি শুভ বুলি গণ্য কৰা হয়।
৬. গুৰুদেৱক দক্ষিণা
পূজাৰ পিছত আপোনাৰ গুৰুজনক যথাসাধ্য দক্ষিণা দিয়ক – যেনে বস্ত্ৰ, অন্ন, ফল বা ধন। যদি গুৰু উপস্থিত নাথাকে, তেন্তে কোনো যোগ্য ব্ৰাহ্মণ বা সন্তক এই দান কৰক। ইয়াৰ উপৰিও, কোনো দৰিদ্ৰজনক সহায় কৰাটোও গুৰু সেৱাৰ সমান বুলি গণ্য কৰা হয়। এই কাৰ্যই আপোনাক আধ্যাত্মিকভাৱে সমৃদ্ধ কৰে।
গুৰু পূৰ্ণিমাত কৰিবলগীয়া কাৰ্যসমূহ
- সন্তু সেৱা কৰক: কোনো সাধু-সন্তুৰ সেৱা কৰাটো অতি পুণ্যজনক বুলি গণ্য কৰা হয়।
- দান কৰক: অন্ন, বস্ত্ৰ, কিতাপ, জল পাত্ৰ, ছাতি, চেণ্ডেল আদি দান কৰক।
- গুৰু বচন পালন কৰক: এই দিনা গুৰুৰ নিৰ্দেশনা পালন কৰাৰ সংকল্প লওক।
- ব্ৰত ৰাখক: উপবাস কৰি দিনটো ধ্যান আৰু ভক্তিত অতিবাহিত কৰক।
- কথা, কীৰ্তন, সত্সংগ: এই দিনা ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানত ভাগ লৈ উপকৃত হওক।
গুৰু পূৰ্ণিমাৰ বিশেষ উপায়
- 🕉 শিক্ষাৰ বাধ দূৰ কৰিবলৈ: দেৱী সৰস্বতীৰ মন্ত্ৰ 'ওঁ ঐং হ্ৰীং সৰস্বত্যৈ নমঃ' ২১ বাৰ জপ কৰক।
- ধন সমৃদ্ধিৰ বাবে: ১১টা কড়িৰ ওপৰত হালধীৰে তিলক লগাই মা লক্ষ্মীক অৰ্পণ কৰক আৰু পিছদিনা সেইবোৰ ৰঙা কাপোৰেৰে বান্ধি আলমাৰীত ৰাখক।
- প্ৰেমিক-প্ৰেমিকাৰ মাজৰ সম্পৰ্কত মধুৰতাৰ বাবে: এটুকুৰা বগা ৰুমালত প্ৰেমিকাৰ পছন্দৰ পৰফিউম ছটিয়াই উপহাৰ হিচাপে দিয়ক।
- দাম্পত্য সুখৰ বাবে: পূৰ্ণিমাৰ ৰাতি বিচনাৰ তলত গোবৰৰ গুটিৰ ওপৰত দুটা কৰ্পূৰ ৰাখক আৰু পিছদিনা মূল দুৱাৰমুখত জ্বলাওক।
- 🕉 কেৰিয়াৰ আৰু সফলতাৰ বাবে: শিৱলিঙ্গত বেলপাত চঢ়াওক আৰু ‘ওঁ নমঃ শিৱায়’ জপ কৰক।
আৰতি: আস্থা আৰু অনুভূতিৰ সংগম
গুৰু পূৰ্ণিমাত বৃহস্পতি দেৱ আৰু ভগৱান বিষ্ণুৰ আৰতি অৱশ্যেই কৰক।
১. বৃহস্পতি দেৱৰ আৰতি
'জয় বৃহস্পতি দেৱা, ওঁ জয় বৃহস্পতি দেৱা...'
আৰতিত বৃহস্পতি দেৱৰ কৃপাৰে বুদ্ধি, বাণী, জ্ঞান আৰু সংকল্পশক্তি পোৱা যায়।
২. ভগৱান বিষ্ণুৰ আৰতি
'ওঁ জয় জগদীশ হৰে...'
এই আৰতিয়ে জীৱনৰ সকলো সংকট দূৰ কৰে আৰু ভক্তি মাৰ্গত আগবাঢ়িবলৈ অনুপ্ৰাণিত কৰে।
গুৰু-শিষ্য পৰম্পৰা: ভাৰতীয় সংস্কৃতিৰ আত্মা
গুৰু-শিষ্যৰ সম্পৰ্ক কেৱল সাংসাৰিক নহয়, ই আত্মিক যাত্ৰাৰ এক বান্ধোন। গুৰুৱে শিষ্যক অজ্ঞানতাৰ পৰা জ্ঞানৰ পিনে, তমৰ পৰা জ্যোতিৰ পিনে আৰু মৃত্যুৰ পৰা অমৰতাৰ পিনে লৈ যায়।
'গুৰু বিনে গতি নাই, গুৰু বিনে জ্ঞান নাই।'p>
কবিৰদাসেও কৈছে –
'গুৰু গোবিন্দ দোউ খাড়ে, কাকে লাগু পায়।
বালিহাৰী গুৰু আপনে, গোবিন্দ দিও বতায়॥'
গুৰুৱেই গোবিন্দৰ অনুভূতিৰ মাধ্যম। সেয়েহে, এই দিনা গুৰুজনক কেৱল প্ৰণাম নকৰি, আত্ম-সমৰ্পণ কৰিব লাগে।
গুৰু পূৰ্ণিমা আত্মিক জাগৰণ, শ্ৰদ্ধা আৰু কৃতজ্ঞতাৰ উৎসৱ। এই দিনা গুৰুৰ ভক্তি, মন্ত্ৰ জপ, বেদব্যাস পূজা আৰু সেৱাৰে জীৱনত সুখ, শান্তি আৰু সফলতা পোৱা যায়। ২০২৫ চনত সৃষ্টি হোৱা শুভ যোগে এই উৎসৱক আৰু অধিক বিশেষ কৰি তুলিছে। আহক, আমি সকলোৱে এই সুযোগতে আমাৰ গুৰুৰ প্ৰতি সমৰ্পণ ভাৱেৰে জীৱনক আধ্যাত্মিক উচ্চতালৈ লৈ যাওঁ। এয়াই এই উৎসৱৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য।
